Techniek, Wiskunde & natuurkunde

Kan een atoombom de hele wereld vernietigen?

Joep

De film Oppenheimer gaat over de wetenschappers die de eerste atoombom maakten. In de film zeggen ze dat er een heel kleine kans is dat hun atoombom de hele wereld vernietigt. Hebben de filmmakers dat bedacht of kon dat echt gebeuren?

Kettingreactie

In een atoombom zitten uranium- of plutoniumatomen. Deze deeltjes kunnen uit elkaar vallen. Als dat gebeurt, komt er energie vrij.

Ook komen bij dat uiteenvallen van atomen andere deeltjes vrij: neutronen. Die duwen andere atomen uit elkaar, waarbij weer energie ontstaat en neutronen vrijkomen, die weer andere atomen uit elkaar duwen enzovoort.

Bij deze kettingreactie ontstaat steeds meer energie. Dat gaat door totdat alle atomen in de bom uit elkaar gevallen zijn. Al die energie samen zorgt voor een enorme ontploffing.

Lucht in de fik

Zo’n ontploffing is heel sterk, maar niet sterk genoeg om de hele aarde te vernietigen. Toch waren de wetenschappers die de eerste atoombom maakten een klein beetje bang dat dit zou gebeuren. Want, dachten ze: wat nou als de kettingreactie niet stopt als alle atomen in de bom op zijn?

Ontploffing van een atoombom

Beeld: Gerd Altmann via Pixabay

In lucht zitten namelijk óók atomen - onder andere waterstofatomen. De wetenschappers waren bang dat de ontploffing van een atoombom de waterstofatomen in de lucht zou laten samenklonteren. Als dat gebeurt, ontstaat er ook een heleboel energie. Daardoor kunnen er weer meer waterstofatomen samenklonteren, en zo krijg je een nog grotere kettingreactie. Dan zou de hele atmosfeer rond de aarde in de fik kunnen vliegen!

De eerste test

Volgens de berekeningen van de wetenschappers kon dit niet gebeuren. Maar ze wisten niet helemaal zeker of hun berekeningen klopten.

Gelukkig ontploften bij de eerste test van een atoombom alleen de deeltjes in de bom. De waterstofatomen in de lucht kwamen niet bij elkaar. Bij latere ontploffingen van atoombommen is dit ook nooit gebeurd.

Een atoombom kan dus niet de hele wereld vernietigen. Maar zo’n bom richt wel enorm veel schade aan. Laten we daarom hopen dat mensen zulke bommen nooit meer zullen gebruiken.

Beantwoord door Yannick Fritschy