Lijken de eerste computers en die van nu nog op elkaar?

De eerste elektronische computers werden halverwege de vorige eeuw in elkaar gezet. Welke overeenkomsten hebben die nog met de apparaten die we nu gebruiken?

In het geheim gebouwd

Misschien lees je dit op een laptop of op je telefoon. Dat zijn twee voorbeelden van moderne computers die de meeste mensen wel in huis hebben. Computers zijn doodgewoon geworden.

Toen de allereerste computers werden uitgevonden, was dat heel anders. De eerste computer die elektronica gebruikte, de Colossus, werd zelfs in het geheim gebouwd. Deze computer werd in 1943 in elkaar gezet in Engeland. In 1946 maakte Amerika ook een computer: de ENIAC.

Zijn er eigenlijk überhaupt nog overeenkomsten tussen deze vroege computers en de hedendaagse?

Nullen en enen

Ja hoor! Wat al die tijd hetzelfde is gebleven, is de taal waarmee computers werken. Elke computer ‘denkt’ in enen en nullen. Voor ons ziet een reeks enen en nullen eruit als onzin, maar een computer kan dat zien als een stukje informatie: een opdracht of een woord bijvoorbeeld.

Hoe een computer enen en nullen maakt, is in de basis ook hetzelfde gebleven. De computer leest kleine elektrische stroompjes uit. Loopt er ergens wél een stroompje, dan is dat een 1. Loopt er géén stroom, dan leest de computer dat als 0.

Gigantische bakbeesten

Wáár die stroompjes lopen, is wel veranderd. De computers van nu werken met transistors. Dat zijn heel kleine elektronische bouwblokjes die op computerchips zitten. Die kunnen uit of aan staan, dus er loopt dan een stroompje of niet. En dat geeft dan een 1 of een 0.

Toen de eerste computers werden bedacht, bestonden transistors nog niet. In plaats daarvan gebruikten de makers radiobuizen. Die zien er een beetje uit als gloeilampen. Ook in deze buizen kan een stroompje lopen of niet: 1 of 0.

Kortom, de radiobuis en de transistor werken in de basis hetzelfde. Het grootste verschil? Die radiobuizen zijn best groot en de eerste computers hadden er duizenden. Daardoor waren vroege computers gigantische bakbeesten die tientallen tonnen wogen! Da’s nog eens wat anders dan de smartphone die je nu in je broekzak stopt.