Steekt een struisvogel echt zijn kop in het zand?

Als je ‘je kop in het zand steekt’, doe je alsof een probleem niet bestaat. Dat spreekwoord danken we aan struisvogels, die dat ook zouden doen. Maar is dat echt zo? Nee - al lijkt het er soms wel op.

Niet in, maar óp het zand

Als er gevaar dreigt, gaat een struisvogel er het liefst vandoor met een rotvaart van zo’n 70 kilometer per uur. Hoe deze dieren zo snel kunnen gaan, vertelt bewegingswetenschapper Pasha van Bijlert van de Universiteit Utrecht en Naturalis Biodiversity Center uit in dit filmpje:

Alleen: wegrennen kan niet altijd. Bijvoorbeeld als het dier zijn nest niet wil achterlaten. Maar dan steekt hij zijn kop niet ín het zand. Wel kan hij zijn nek naar beneden buigen om zijn kop plat óp het zand te leggen.

Onherkenbaar

Dat klinkt nog steeds als een vrij domme reactie op gevaar. Het lijf van een struisvogel is namelijk nogal groot. Ook met die kop op de grond ziet een roofdier zo'n enorme vogel niet zomaar over het hoofd.

Dat zou je althans denken. Toch werkt dit trucje best goed. Veel roofdieren letten namelijk vooral op de vórm van hun prooi, zegt bioloog Raymond van der Meer. “Daardoor zullen ze een struisvogel met zijn kop op de grond minder snel herkennen dan eentje met uitgestrekte nek.”

Steentjes slikken

Er zijn ook nog wat andere momenten waarop struisvogels hun kop in het zand lijken te steken. Soms draaien ze de eieren in hun nest om met hun snavel. En soms bewegen ze met hun snavel door het zand om steentjes te zoeken. Die slikken ze daarna door, want met wat kiezels in hun maag verteren ze hun eten beter.

Dit antwoord is een aangepaste versie van een tekst uit het boek 'Waarom drinken we zoveel koffie?'