Aarde & klimaat

Waarom is het boven op een berg kouder dan beneden?

Nynke, 19

Boven op een berg ben je dichter bij de zon. Toch is het er een stuk kouder dan beneden. Hoe komt dat?

Helemaal niks

De hoogste berg van Nederland, de Vaalserberg, is 322 meter hoog. De hoogste berg ter wereld, de Mount Everest, is nog veel hoger: 8849 meter. Oftewel: bijna 9 kilometer!

Dat lijkt misschien veel, maar vergeleken met de afstand tot de zon is het helemaal niks. De zon staat wel 150 miljoen kilometer (150.000.000.000 meter) van de aarde vandaan. Dan maakt een paar kilometer dichterbij echt niets uit voor hoe warm de zonnestralen zijn.

Luchtdruk

Maar waarom is het boven op een berg dan kouder? Dat komt door de luchtdruk. Op een bergtop is er in totaal minder lucht boven je dan onderaan een berg. Er drukt dus minder lucht van boven op de lucht die je om je heen voelt. Daardoor worden de luchtdeeltjes om je heen minder samengeperst.

Bergbeklimmer in de sneeuw

Foto: Simon via Pixabay

Lucht die weinig wordt samengeperst, is kouder dan lucht die veel wordt samengeperst. Net zoals jij het warmer hebt als je tussen een heleboel mensen in staat, zijn luchtdeeltjes ook warmer als ze tussen een heleboel andere deeltjes gepropt zitten.

Veertig graden onder nul

Boven op de Vaalserberg is het meestal een of twee graden kouder dan beneden. Op een bergtop in de Alpen kan het zomaar tien graden kouder zijn dan onderaan. En op de top van de Mount Everest kan het zelfs veertig graden onder nul zijn! Neem dus maar warme kleren mee als je een berg gaat beklimmen.

Beantwoord door Yannick Fritschy