Beantwoord door Yannick Fritschy
Wiskunde & natuurkunde
Waarom is ijs glad?
Wilbert, 33
Iedereen weet dat je moet oppassen als je op een bevroren plas stapt. Maar waarom is ijs eigenlijk zo glad?
Extra glad water
Wanneer je over ijs loopt of schaatst, drukken je voeten of schaatsen op het ijs en schuren ze eroverheen. Daardoor smelt een klein deel van het ijs. Er ontstaat dan boven op het ijs een heel dun laagje vloeibaar water – zo’n honderd keer zo dun als een haar!
Dat superdunne laagje water maakt het ijs glad. Dat komt doordat dit water anders is dan wat er uit de kraan komt. Het is een stroperig mengsel van heel koud water en stukjes ijs, zoals het drankje slush. Zulk slushwater is een stuk gladder dan kraanwater.
Foto: anncapictures via Pixabay
Soms ontstaat er geen laagje vloeibaar water op het ijs, maar een laagje watergas. Ook zo'n laagje maakt het ijs glad, maar om een andere reden. De gasdeeltjes rollen over elkaar heen als je eroverheen loopt of schaatst. Het is dan net alsof je op een laag piepkleine knikkertjes stapt!
Vrij ingewikkeld
IJs is dus glad doordat er een laagje slush of gas op ontstaat wanneer je eroverheen beweegt. Hoe glad het ijs precies is, hangt af van wat voor laagje je onder je hebt. En dat hangt weer af van allerlei dingen, zoals de vorm van je schoenen of schaatsen, je gewicht, je snelheid, de temperatuur enzovoort.
Al met al is het dus vrij ingewikkeld. Wetenschappers doen al honderden jaren onderzoek naar ijs, maar ze weten nog steeds niet precies waarom het spul zo glad is. De vraag is simpel, maar als je hem probeert te beantwoorden, begeef je je al gauw op glad ijs.
