Wiskunde & natuurkunde

Waarom rolt een voorwerp als het rond is?

Daan, 11

“De spelers staan klaar voor de aftrap. De scheidsrechter blaast op haar fluitje. En daar gaan we, de bal rolt!”

Maar waarom is dat eigenlijk? Waarom rolt een bal, of een ander rond voorwerp, als je het een schop, tik of duw geeft? Waarom gaat het niet schuiven?

Wrijving

Dat komt doordat de natuur altijd de weg van de minste weerstand kiest. Dat wil zeggen: iets beweegt altijd op de meest efficiënte manier.

Een schuivende bal wordt afgeremd door wrijving. Dat is een kracht die ontstaat als twee voorwerpen, bijvoorbeeld een bal en een grasveld, langs elkaar schuiven. Die wrijvingskracht is best groot. Daardoor komt een schuivende bal snel stil te liggen.

Voetbal

Foto: bottomlayercz0 via Pixabay

Een rollende bal heeft bijna geen last van wrijving. Dat komt doordat steeds een ander stukje van de bal de grond raakt. Daardoor hoeft de bal bijna niet over de grond te schuiven.

Dunne banden

Een rollende bal wordt dus veel minder tegengewerkt door de grond dan een schuivende bal. Daardoor komt een rollende bal veel minder snel stil te liggen. Doordat de natuur wel houdt van een beetje efficiëntie, is dat dus de manier waarop een bal gaat bewegen als je hem een duw geeft.

Hoe minder contact iets ronds heeft met de grond, hoe kleiner de weerstand. Zo hebben dunne fietsbanden minder weerstand dan dikke fietsbanden. Daarom rijden wielrenners op heel dunne bandjes.

Beantwoord door Yannick Fritschy